مروري بر كتاب
...روزگاری زبانهای ایرانیتبار و مردمان ایرانیتبار در آسیایهمیانه اکثریت جمعیت را دارا بودند که از میان این مردمان میتوان به سغدیان و خوارزمیان و باختریان و پارثیان و البته پارسیان (بویژه از دوران ساسانیان) نام برد. امروز این چهار زبان دیگر در خراسان بزرگ نیستند و تنها زبان پارسی (که ادامه گویش خراسانی پارسیمیانه است با نفوذ از سغدی و پارثی) در خراسان بزرگ دیده میشود. در کوههای پامیر هنوز چند بازمانده اندک از زبان ایرانی سغدی دیده میشود ولی در سدههای بعد بویژه در دوران سلجوقیان و مغولان، زبانهای ایرانی و مردمان ایرانی کم کم از این مناطق حذف میشوند. در عین حال شاخههای قوم ایرانی امروز اکثریت جمعیت ایران و تاجیکستان و افغانستان را دارا میباشند و همچنین بخش بزرگی از ایرانیان تاجیک و کرد و زازا و بلوچ و تالش در کشورهای ترکیه و آران و اوزبکستان و سوریه و عراق و پاکستان و غیره هستند. سرزمینی که درحال حاضربحیث بخشی ازجغرافیای آریانا وخراسان تاریخی بنام "افغانستان" یادمیشود، درحال حاضرزیستگاه نماینده گان اقوام وگروههای زیاد قومی چون تاجیکها، ترکها(اوزبیکها، ترکمنها قزاقها، قرغزها،)پشتونهابامجموعه قبایل آن، ایماقها، شاخه های اقوام پامیری(شغنانیها، وخیها، زیباکیها، اشکاشمیها) گجرها، بلوچها، پشه ای هاوغیره میباشد. مستند بحکم تاریخ، تعدادی ازین اقوام باشنده بومی وقدیمی این سرزمین بوده وهویت آریایی را تاریخی حمل میکنند، که خودبومی هستند ودرمورد مراحل تکامل اجتماعی آنها ازمتن اقوام قدیم آریایی بحثهای علمی وپژوهشی نیازدارند، وجمعی هم با هر کمیتی ودرهر مرحله ای از تاریخ درپی حوادث اجتماعی وطبیعی وارد این سرزمین شده اند، که بررسی زمینه های ورود ایشان بامشخصات تکامل اجتماعی و تاریخی آنها درین وطن مشترک معلومست ومستلزم توضیحات مستقل ومفصل علمی میباشد، که بایست ضرورتاً درفرصتهای ممکن باین مهم پرداخته شود. این گروههای اجتماعی هرکدام درمقایسه با سابقه زندگی شان درین سرزمین دربرپایی فرهنگ وتمدن وتامین بنیادهای اقتصادی سهم درخورتوجه داشته اند.
|