مروري بر كتاب
بنياد نهنده دين نقطوي مردي است بنام محمود پسيخاني گيلاني. وي در سال ۸۰۰ اين دين نو را پديد آورد. پيش از آن ٬ او از پيروان فضل استرآبادي - بنياد نهنده دين حروفي و متخلص به نعيمي - بود. فضل او را از براي خودپسندي وي طرد كرد و از آن پس به محمود مطرود - و گاهي مردود - شهرت يافت. در نوشته هاي حروفي مردي را از نزديكترين ياران و رازداران فضل بنام محمود ميشناسيم. نميدانيم كه وي همين محمود مطرود پسيخاني است يا محمود ديگري است. محمود پسيخاني دير زماني در كنار رود ارس مي زيست. وي مردي دانا و پرهيزگار بود و هيچگاه زناشويي نكرد و در سال ۸۳۱ درگذشت. برخي مي گفتند كه او خود را در تيزاب انداخت و نابود ساخت و پيروان وي اين دروغ را دشمنانه ميدانستند ... آنها عالم را قدیم میدانستند؛ اعتقاد به حشر و قیامت نداشتند و درباره خواص نقطه عقاید مخصوص اظهار میکردهاند و به تناسخ نیز معتقد بودهاند. از اشعاری که به این فرقه منتسب است، شعری در اعلان پایان زمانه ی اسلام و آغاز دوران نقطویه است: از محمد گریز در محمود کاندر آن کاست اندرین افزود
دربارهی محمود پسیخانی آرا و عقاید متضادی به چشم میخورد اما در مولف و آگاه بودن وی شکی نیست، گویا بیش از دهها کتاب نوشته بوده است. نسخهی اصلی کتاب المیزان وی هنوز در یکی از کتابخانههای تهران موجود است.
|